BAZKA

Uste dut aurki konturatuko dela jendea literatura-itzultzailearen balioaz: literatura-itzultzaileak (onak) goseak edo etsiak hilda desagertzen direnean, hain zuzen. Gauza ageria da gainbalio patriotikoa dela, nahita zein gogoz bestera, oraingo idazleen gainbalio nagusia, eta horregatik ematen zaiela halako prentsa-hots hipokrita, beren obren berezko balio eta balioespena gorabehera. Haren aldean, paria hutsa da itzultzailea, kontrabandista apatrida bat, nazioaren ohorea gizentzeko ezdeusa. (Juan Garzia. Volgako Batelariak, 2007-11-28)

HIZTEGIA | Azaroak 28, 2007 |

Gertatzen dena da gurean ehun galtzea eta espainolez mila galtzea ez dela gauza bera. Ziurrenik gurean ehun galtzeak inportantzia handiagoa du. Zergatik? Bada errentagarritasuna dagoelako jokoan. Liburu askorekin gertatzen da defizitarioak direla abiapuntuan bertan. Denak defizitario bihurtzen badira, ezingo da ediziorik egin. Momentu batetik aurrera edo prezioa izugarri igotzen da edo edizioak erabat subentzionatzen dira, baina edizio sano bat nahi badugu, tiraden beheranzko joera horrek geratu beharra dauka. Bestela edizioa ezinezko bihurtuko da. (Joan Mari Torrealdai. Berria, 2007-11-28)

HIZTEGIA | Azaroak 28, 2007 |

[Eusko Jaurlaritzaren] laguntza hori liburutegiak hornitzeko sistema ona da, baina ez edizioak indartzeko. Filtro batzuk jarri beharko lirateke. Titulua da darabilten kriterio bakarra, baina titulu horien kalitatea ez da aintzat hartzen. Gero liburu hori hurrengo egunean ez duzu inon zabalduta ikusten, Jaurlaritzak hornitzen dituen liburutegietan ez besterik. Horrek ez du balio kultural handirik. Bestelako laguntzak behar dira, edozein enpresatan planteatzen direnen modukoak. Kontsumoa areagotzeko sustapen bide sendoak markatu behar dira. Hori guztia liburuari laguntzea da. Ale batzuk erostearekin ez da nahikoa. (Joan Mari Torrealdai. Berria, 2007-11-28)

HIZTEGIA | Azaroak 28, 2007 |

Ihes betea-k ez du, ez, Euskadi Saria eskuratu. C’est dur de deniver le devenir, zeren, Lertxundiren lan honi onena irizten ez badiot ere, ez bailuke, ene ustez, paper txarrik jokatuko sarien antzerki honetan. Balbeak, ala esku beltz batek, ez dio nobela horri ezta finalisten artean egoteko bidea ere eman, horrela, finalista izateari uko eginez, irabazle morala edo, gutxienez, aieruzkoa bilakatu ahal izateko. (Angel Erro. Kaka azaltzen (once again), Gara, 2007-11-24)

HIZTEGIA | Azaroak 24, 2007 |

Niri [zalantza] batzuk sortzen hasi zaizkit: ez ote duen inork pentsatzen Miren Azkaratek (herself in person) amore eman (behar izan) duela, eta aurtengo Euskadi Saria, euskal letren idazle lokabeenari emana, gerra trofeo bat dela, orain artekoak otzantasun ikurrak izan omen ziren bezala. (Angel Erro. Kaka azaltzen (once again), Gara, 2007-11-24)

ohar ikurrezkoa. Ikus sari emaileen ikurra sarrera (2007-11-22) Hiztegi honetan bertan.

HIZTEGIA | Azaroak 24, 2007 |

Sari batzuk jasotzeak onura ekar diezaioke sarituari eta, beste batzuetan, “larriki zauritua” izaten da omendua, mozkina baino gehiago kaltea dakarkiolako; emaileekiko identifikazio politikoak ibilbide koherente bati orban garbiezina ezarri dio maiz. Sari “pozoindua” jasotzen denetik pertsona hori beti izango da “ez-dakit-zein-sariren-jasotzailea”. Mesederik ez, alegia. Sariaren balioa arbitrarioa da, aldabera, garaian garaikoa eta, finean, estuki lotuta dago sariaren gainean dagoen pertzepzio sozialarekin. Pertzepzioa baina, aldatu egiten da: nondik begiratzen den, nork begiratzen duen eta nora begira jartzen den. Ez dago gune neutrorik. (Laura Mintegi. Sariak eta “mea culpa”, Gara, 2007-11-22)

HIZTEGIA | Azaroak 22, 2007 |

Sari batek hari ikusezinen bidez lotzen ditu emailea eta hartzailea. Emaileak bere burua definitzen du nori eman erabakitzen duenean. Omendua bihurtzen da bere balio eskalaren sinboloa. Emaileak sariarekin adieraztera ematen du zein den bere pentsamendua, zein den proposatzen duen eredua, zeri begira jarri nahi dituen espektadoreak. (…) Hartzaileak saria jasotzean, aldiz, bere egiten ditu emailearen balioak. Ontzat ematen du epaia eta, beraz, epaiaren irizpideak. Epailearen balio eskala eta justifikazio publikoa bidezkotzat jotzen ditu, eta onartu egiten du emaileen ikurra izatea, saritu guztien zerrendakidea izango baita aurrerantzean, pieza bat gehiago sariaren irudia osatuko duen puzzlean. (Laura Mintegi. Sariak eta “mea culpa”, Gara, 2007-11-22)

ohar ikurrezkoa. Ikus gerra trofeoa sarrera (2007-11-24) Hiztegi honetan bertan.

HIZTEGIA | Azaroak 22, 2007 |

Argitaletxe enpresen kontzentrazioa gertatu da. Euren artean lehia gogorra zeukaten hiru argitaletxe enpresa handienak –Planeta, Enciclopedia Catalana eta Grupo 62– batu egin dira talde bakarrean. Horiek zenbait argitaletxe xurgatu zituzten aurrez. Beraz, orain egoera berri baten aurrean gaude, baina egoera honetan denbora gutxi daramagunez ezin dugu oraindik baloraziorik egin. Hala ere, ziur gaude Kataluniako ekosistema literarioan aldaketak eragiten ari dela. Adibidez, puntako autoreak hiru argitaletxe horien artean jokatzera ohituta zeuden euren lanak ahalik eta baldintza onenetan argitaratzeko. Orain autore katalanek ez dute aukerarik izango argitaletxeekin negoziatzeko. (Guillem-Jordi Graells, Katalanez idazten duten idazleen elkarteko presidentea. Berria, 2007-11-20)

HIZTEGIA | Azaroak 20, 2007 |

Negoziazio bat abiatu dugu editoreekin autoreen eta itzultzaileen kontratu esparrua berriz aztertzeko. Badaramatza dagoeneko ia 20 urte indarrean [Espainiako Jabetza Intelektualaren Legeak], baina gauzek asko eboluzionatu dute, eta editoreen lan egiteko modua dezente gaiztotu da: editore askok isekarako joera hartu dute. Uste dugu kontratu esparru hura berrikusi eta arau berriak jarri behar direla autoreei lan baldintza hobeak jartzeko. (Guillem-Jordi Graells, Katalanez idazten duten idazleen elkarteko presidentea. Berria, 2007-11-20)

HIZTEGIA | Azaroak 20, 2007 |

Eusko Jaurlaritza ahalegintzen ari da Euskadi literatura sarien aferari irtenbide bat ematen. Eta ez dute aurkituko baldin eta arazo nagusia konpontzen ez badugu. Iruditzen zait, arauak direnak direla ere, beti egongo dela idazle kopuru bat kontra egingo diona. Ez dut esaten sistema hoberena hau denik, baina ez dut arrazoirik ikusten sistema guztiz hankaz gora eta zalantzatan jartzeko. (Arantxa Urretabizkaia. Aldaketa Hamasei, 2007-11-19)

HIZTEGIA | Azaroak 19, 2007 |

Sari hau egunen batean irabazi nahi dut. Nobel Saria, ez; baina Euskadi Saria, bai. (Arantxa Urretabizkaia. Aldaketa Hamasei, 2007-11-19)

HIZTEGIA | Azaroak 19, 2007 |

Nahiz eta politikoki zuzena izan ez, alde nago. Zeinek ordaindu behar duen? Instituzioek, irakurleek… hori beste kontu bat da. Zergatik gure lanak dira debaldekoak? Legea kontutan hartuz, hiltzen naizenean nire liburuen eskubideak nire semeari utziko dizkiot, 80 urtera arte. Enpresa bat banintz, betirako litzateke. Kultura delako, debalde izatearen aurka nago. (Arantxa Urretabizkaia. “Liburutegietan liburuak mailegatzeagatik hainbesteko bat kobratzearen inguruan zer iritzi duzu?” galderari erantzunez, Aldaketa Hamasei, 2007-11-19)

ohar badaezpadakoa. Ikus truke laburrean eta lobby sarrerak (2007-04-01) Hiztegi honetan bertan.

HIZTEGIA | Azaroak 19, 2007 |

Ez dago sari literariorik, ezta literatura lanei ematen bazaizkie ere; Durangoko Azoka literatura ez den bezala, merkatua baizik, literatura saltzen bada ere. (Uxue Apaolaza. Sariak erregutuz, Berria, 2007-11-18)

HIZTEGIA | Azaroak 18, 2007 |

Juan Luis Zabalak esan zuen: “Begien bistakoa da Euskadi Sariek, egun dauden egoeran, ezinezkoa dutela berez dagokien xedeari erantzutea: urteko produkzio osoa aintzat hartuz, arlo bakoitzeko liburu onena nabarmendu eta saritzea”; eta nik diot ezinezkoa izan dutela beti, beren kriterioa kontratatu dute eta fidel izaten saiatuko dira gehienez epaimahaikideak, nahikoa. Eta diot baita ere ez genukeela idazleok horretaz kezkatu behar, liburua ez delako gurea, egin dezatela nahi dutena berarekin Eusko Jaurlaritzak eta Coca-Colak nire izenean ez bada. (Uxue Apaolaza. Sariak erregutuz, Berria, 2007-11-18)

HIZTEGIA | Azaroak 18, 2007 |

Literatura ez da soilik merkataritza, kultura industria bezala ikusten dugu gehiegi. (Luzien Etxezaharreta. Argia, 2007-11-11)

HIZTEGIA | Azaroak 11, 2007 |

Jon Alonso

Literatura berezkoa da

Literatura berezkoa delakoa inoiz baino garbiago ikusten da inor aita edo ama denean. Hiru urtetik aurrera edo, hor nonbait, umeen literaturaren eskaera (ahozko literaturarena, bistan da) aseezina da.

Denborarekin, literatura idatziak, ala zineak, ala telebistak… asetuko du fikzioaren behar edo eskaera hori.

Ez dut aztertuko zerk beteko duen hobekien eskaera hori, ez eta zer egin beharko litzatekeen literatura idatzia gailen dadin lehia horretan. Beharra, eskaera berezkoa dela azpimarratu nahi dut.

Berezkoa da, jan nahi izatea bezain berezkoa, ia.

(gehiago…)

ITSASOA ONTZIAN | Azaroak 8, 2007 | 3 iruzkin »

Durangoko azokaren salmenta aukerak sortzaileengan presio merkantilista izugarria eragitera daramatza gainontzeko kultur eragileak. Dirua daukatenek sorkuntza prozesuaren azken fasean baino ez dute inbertitu gura, salmentan. (Fredi Paia. Biharko gosea, Berria, 2007-11-02)

HIZTEGIA | Azaroak 2, 2007 |