Urria, 2007

prezioen presioa

Prezio finkoak ezabatu nahi dituztenek erabiltzen dituzten argudioei erraz egin dakieke aurre. Alemania da adibide egokia. Liburu denda espezializatu, argitaletxe –handi zein txiki– eta tituluen aniztasuna eta kalitatea bultzatu du, tituluak eskuratzeko erraztasuna eragin du (…). Eta prezioak jaitsi egiten dira; iaz, esaterako. Kontrakoaren adibidea Frantzia da. Prezio finkoak ezabatu zituenean denda eta argitaletxe txikiak ixten hasi ziren; best seller-ak nagusitu ziren, eta prezioek gora egin zuten. Azkenean, prezio finkora itzuli ziren. (Koldo Aldabe, kazetaria. Liburuaren balioa, Berria, 2007-10-30)

sari baten kronika

Tokia: Madril. Data: 2007ko urria. Aitzakia: epaimahai literario bat. Goiz osoa bozkatzen pasa ondoren, hiru obra gelditzen dira lehian eta horietako bat gaztelaniaz idazten duen Euskal Herriko idazle baten ipuin liburua. Liburu horretako ipuinek euskal gizartean gatazka politikoak duen eragina aztertzen dute. Ondo samar idatzia dago liburua baina badu parti pris nabarmena. Euskal abertzaleen bortizkeriaren biktimen alde egiten du, bestelako biolentzia guztien biktimak “ahantziz”. Epaimahaian dagoen jendea ez da eskuin muturrekoa. Berriro ere susmoa daukat, han gauden katalana, galegoa eta ni neu kenduta, beste “egiazko espainolak” ezkertiarrak direla. Eta hala ere, sinesgarria egiten bide zaie denei –galiziarrari salbu, Euskal Herria ondo ezagutzen baitu– liburuak aurkezten duen giro aberchale itogarria. Azkenean, pedagogia apur bati esker –sinetsi nahi nuke, berriro ere–, eta apika beste liburu biak dezente hobeak direlako, ez du irabaziko saria. (Ur Apalategi. Zoriontsuak al dira?, Argia, 2007-10-28)

idazle aristokratikoak

“Belaunaldi berriak”, “lehengo idazle batzuk”, “emakume idazle gazteek”… bezalakoak erabiltzen dira, izan ere, zaila baita gurean kritika literarioa egin eta lagunak izatea. Idazle aristokratiko eta orojakileen herrialdean bizi gara, monarkiarekin sartzea baino garestiago ateratzen da hemen idazle bat aipatzea. (Uxue Apaolaza. Izenik ez, Berria, 2007-10-26)

sari ofizialak

Aurretik ospe handia bereganatutako pertsonei eman ohi zaizkie. Aitorpena eta izen ona bereganatua duten pertsonei. Eta beti ez bada ia-ia beti sari emaileei eta, oro har, erakunde ofizialei arazorik eta buruhausterik emango ez dien pertsonei. Sari ofizialak, azken batean, saritzeko errazak diren pertsonei eman ohi zaizkie: errazak, begi bistako merituak eta ibilbide oparoak dituztelako; baina errazak, baita ere, sari emaileari arazorik sortuko ez diotelako. (Juan Luis Zabala. Zorrotz begiratutako gogoeta libreak, Berria, 2007-10-26)

handiak txikiari

Azalera handiko saltokiek izan duten zabalkundeak eta gorakadak irauteko zailtasunak eragin dizkie liburu denda txikiei. Denda txiki asko ixtera behartu ditu horrek. (Jon Jaka, Elkar megadendako zuzendari nagusia. Berria, 2007-10-24)

kontsumozko Durango

Bai, azoka bat da Durangokoa. Erosleak beharrezko dira. Baina ez al luke askoz gehiago izan behar? Azokaz gain, euskal kulturaren parte handiena mugitzen duen iparrorratza da. Eta kulturgintza ezin du kontsumoak bakarrik mugitu, ezin da halakorik ulertu, halakorik sinistu. Durangoko azokak, beraz, badu beste ardura bat. Ez da soilik liburuen eta diskoen erakusleiho bat. (Ainara Gorostitzu, kazetaria. Durangoko azoka, biluzik; Berria, 2007-10-09)

euskarazko Durango

Katalana kultura gonbidatua izanik, gaztelaniaz idazten duten idazle kataluniarrak ez doaz Frankfurtera. Durangon, baina, ikaragarri izaten dira gaztelaniaz idatziriko liburuak. Euskarazkoak beste? Euskarazkoak baino gehiago? Zer litzateke Durangoko Azoka gaztelaniazko libururik gabe? (Ainara Gorostitzu, kazetaria. Durangoko azoka, biluzik; Berria, 2007-10-09)

zehaztapen bat

Gaztelaniaz eta katalanez idazten duten idazleen inguruko debateak ez du inolako funts zientifikorik izan, garbi dagoelako kultura lurraldeak zehazten duela, eta literatura, berriz, hizkuntzak. Hori hemen eta mundu osoan. Eztabaida honen oinarria politikoa izan da guztiz, eta idazleak, gehienbat, ez dira sartu. (Josep Bargallo, Ramon Llull Institutuko zuzendaria. Berria, 2007-10-06)

sinpletasun konplexua

Errealitatea konplexua dela onartzen badugu, zergatik tematu gauzak sinpletasunez adierazten dituen literatura bat aldarrikatzen? Hitzen bidez antz ematen dugu errealitatea. Arrazoiari begiratuta gai gara esateko errealitatea anitza eta konplexua dela, baina gure jardun literarioa eraikitzean, antz ematen dugun errealitate hori sinpletzera jotzen dugu, errealitatearen izaera bera ukatuz. Nor ote da sinplea, errealitatea ala gu? Edo, akaso, irakurlea ergel samarra dela uste dugu, eta xehetuta eman nahi diogu errealitatea, konturatu gabe horrela errealitate berari iruzurrik handiena egiten ari gatzaizkiola? (Aritz Gorrotxategi. Irakurleari iruzur, El Diario Vasco, 2007-10-05)